Pokolenie Y - stracone pokolenie na rynku pracy?

W obecnych czasach bezrobocie zagraża wszystkim: ludziom w wieku produktywnym, 50+ oraz młodym. Jednakże bezrobocie dotykające osoby poniżej 25 r.ż. to szczególnie duży problem nie tylko w Polsce. W dzisiejszych czasach młodzi ludzie mają niewielkie szanse na znalezienie satysfakcjonującej pracy. Powody są różne: wygórowane oczekiwania płacowe, brak wymaganego doświadczenia zawodowego, etc. To właśnie o nich mówi się jako o "straconym pokoleniu" czy "pokoleniu 1000 euro". 

 

Obserwując rynek pracy i wczytując się w dostępne analizy gospodarcze i finansowe, dojść można do pewnego zatrważającego wniosku, że właściwie jeszcze nigdy w całej historii młodzi ludzie nie mieli tak trudnego startu w dorosłe życie, jak w obecnych czasach. Osoby wkraczające na rynek pracy w ciągu ostatnich lat, borykają się z ogromną trudnością w znalezieniu stałego zatrudnienia. Rynek pracy oferuje im głównie: praktyki, bezpłatne staże, pracę na umowę zleceni lub pracę tymczasową.

Niestety problem bezrobocia wśród młodych ludzi jest palący i wynika ze spowolnienia gospodarczego, jakie dotknęło Europę i świat. Oficjalne dane dotyczące kryzysu są wręcz alarmujące. Statystyki nie nastrajają pozytywnie. I tak, w wyczerpanej walką z kryzysem Europie, stopa bezrobocia wśród osób poniżej 25 r.ż. w chwili obecnej jest największa, od kiedy OECD (czyli Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, Polska jest członkiem OECD od 1996 roku) rozpoczęła monitorowanie tego wskaźnika. Największe problemy w zatrudnieniu młodych ludzi odnotowuje się w Grecji, Hiszpanii, Włoszech i Arabii Saudyjskiej (gdzie stopa bezrobocia osób młodych czterokrotnie przewyższa wskaźnik stopy bezrobocia osób powyżej 25 r.ż. w tym kraju).

W związku z powyższym OECD ostrzega, że znaczna część młodych ludzi narażona jest na ryzyko wydłużającego się bezrobocia a nawet bierności zawodowej, co w konsekwencji może na stałe skrzywić ich karierę zawodową i wynikający z niej poziom życia.

Problem bezrobocia wśród młodych ludzi należy do tych zagadnień, nad którymi należy się pochylić i spróbować opracować oraz wdrożyć strategię jego niwelacji (przedsięwziąć działania prewencyjne i naprawcze już teraz, gdyż w dłuższej perspektywie może to negatywnie wpłynąć na funkcjonowanie gospodarki poszczególnych państw i znacznie pogorszyć stopę życia całego społeczeństwa).

KRÓTKOTERMINOWE SKUTKI BEZROBOCIA MŁODYCH

• obciążenie budżetu państwa
• wzrost poziomu przestępczości
• rosnące zagrożenie stabilności społecznej

ŚREDNIOTERMINOWE SKUTKI BEZROBOCIA MŁODYCH

• utrwalenie i pogłębienie poziomu krótkoterminowych skutków bezrobocia młodych
• zmniejszenie odsetka zakładanych rodzin
• wydłużenie czasu podejmowania decyzji o założeniu rodziny przez młodych
• emigracje w poszukiwaniu pracy
• brak lub przerost kwalifikacji wśród młodych względem wymagań na stanowiska, które ewentualnie mogą być dla nich dostępne

DŁUGOTERMINOWE SKUTKI BEZROBOCIA MŁODYCH

• utrwalenie i pogłębienie poziomu krótko i średnioterminowych skutków bezrobocia młodych
• osoby długotrwale przebywające na bezrobociu będą odczuwały jego skutki przez kolejne dekady
• brak lub opóźnienie i trudności w osiągnięciu odpowiedniego statusu ekonomicznego i społecznego
• problemy natury psychicznej (skonfliktowanie lub wycofanie społeczne)
• może nawet trwały konflikt z prawem np. brak możliwości spłaty zaciągniętych długów, etc.
• w konsekwencji w/w skutki bezrobocia mogą trwale podkopać stabilność finansową całego kraju (zwłaszcza w Stanach zjednoczonych, gdzie ze względu na kryzys młodzi ludzie kończący wyższe uczelnie z uwagi na brak pracy stoją w obliczu braku możliwości spłaty kredytów zaciągniętych na edukację; i tak, to, co pierwotnie miało dać im lepszy start, paradoksalnie stało się pętlą na szyję ciągnącą ich ku zagładzie).

Pytanie: jak i co zrobić, by uniknąć spełnienia czarnych scenariuszy? OECD i inne międzynarodowe organizacje nawołują rządy państw, aby zwiększyły ilość miejsc pracy w gospodarce oraz aby zintensyfikowały procesy uruchamiania programów skierowanych do osób poniżej 25 r.ż. 

O jakie programy chodzi? Przede wszystkim o te, które zapewnią dzisiejszym studentom płynną możliwość rozpoczęcia kariery zawodowej tuż po zakończeniu nauki. Wg informacji płynących z rożnych źródeł, młodzi Europejczycy czują się jak w potrzasku z powodu rządowej polityki, która zniechęca pracodawców do oferowania im długoterminowych umów o pracę (chociaż ten problem akurat dotyczy również całej populacji bezrobotnych powyżej 25 r.ż.).

Ważne, aby pamiętać o tym, iż w projektowaniu programów zaradczych i umożliwiających aktywizację zawodową młodych ludzi, niezwykle istotne jest ich przełożenie na praktykę. Sama teoria i hipotetyczne prognozy to niestety za mało. Na przykład we Francji próbowano wdrożyć tzw. "kontrakt pokoleń" (projekt Hollande'a), który miał umożliwić wsparcie przez państwo jednoczesnego zatrudniania przez firmy ludzi młodych i seniorów (chodziło o pewne ulgi podatkowe). Co, jak się okazuje, nie do końca jednak zdaje swoje zadanie w praktyce. 

Rządy wielu państw bagatelizują problem, skłaniając młodych do emigracji zarobkowych, jeszcze inne problemów upatrują w rozbuchanych oczekiwaniach młodych ludzi. Wciąż otwartym pozostaje pytanie: Jaka przyszłość czeka ludzi wchodzących na rynek pracy? Czy za kilka, kilkanaście lat będziemy ich nazywać straconym pokoleniem?

Opracowanie własne na podst. źródeł: forsal.pl, gazetaprawna.pl, wyborcza.pl